GENEVA – Idineklara noong Sabado ng World Health Organization (WHO) ang monkeypox bilang isang global health emergency, ang pinakamataas na antas ng alerto para sa isang sakit.

Sinabi ni WHO chief Tedros Ghebreyesus na ang desisyon ay ginawa sa kabila ng kabiguan ng isang advisory body na sumang-ayon sa pagtatalaga.

Sa siyam na miyembro ng mga miyembro ng expert committee laban sa hakbang at anim na pabor, sinabi ni Tedros na ang kanyang desisyon ay isang “tiebreaker”.

Aniya, mahigit 16,000 na kaso at limang nasawi ang naiulat sa 75 bansa at teritoryo.

“WHO’s assessment is that the risk of monkeypox is moderate globally and in all regions, except in the European region where we assess the risk as high,” wika ni Tedros. “We have an outbreak that has spread around the world rapidly, through new modes of transmission, about which we understand too little.”

Sinabi niya na mayroon ding isang malinaw na panganib ng karagdagang pagkalat sa buong mundo, bagaman ang panganib ng panghihimasok sa internasyonal na trapiko ay nananatiling mababa.

Para sa mga kadahilanang iyon, sinabi ni Tedros na nagpasya siya na ang outbreak ay kumakatawan sa isang “public health emergency of international concern”, ang label ng WHO para sa pinakamataas na antas ng banta.

“Although I am declaring a public health emergency of international concern, for the moment, this is an outbreak that is concentrated among men who have sex with men, especially those with multiple sexual partners,” aniya.

Iginiit niya na mapipigilan ang outbreak sa pamamagitan ng tamang mga diskarte sa tamang grupo.

“It’s therefore essential that all countries work closely with communities of men who have sex with men, to design and deliver effective information and services, and to adopt measures that protect the health, human rights, and dignity of affected communities,” isinaad ng WHO chief.

Pag-iingat laban sa stigma

Nagbabala siya na ang stigma at diskriminasyon ay maaaring kasing mapanganib ng anumang virus.

Bilang karagdagan sa mga rekomendasyon sa mga bansa, nanawagan si Tedros sa mga organisasyon ng civil society, kabilang ang mga may karanasan sa pakikipagtulungan sa mga taong may HIV, na makipagtulungan sa WHO upang labanan ang stigma at diskriminasyon.

“With the tools we have right now, we can stop transmission and bring this outbreak under control,” aniya.

Mula noong unang bahagi ng Mayo 2022, ang mga kaso ng monkeypox ay naiulat mula sa mga bansa kung saan ang sakit ay hindi endemic gayundin sa ilang mga endemic na bansa, ayon sa WHO.

Karamihan sa mga nakumpirmang kaso na may travel history ay nag-ulat ng mga pagbisita sa mga bansa sa Europe at North America, sa halip na West o Central Africa, kung saan ang monkeypox virus ay endemic.

Ito ang unang pagkakataon na magkasabay na naiulat ang mga kaso at kumpol ng monkeypox sa mga non-endemic at endemic na bansa sa magkakaibang heograpikal na lugar.

Ang monkeypox ay maaaring maipasa sa pamamagitan ng pakikipag-ugnay sa mga likido sa katawan, mga sugat sa balat, o panloob na mucosal surface, tulad ng sa bibig o lalamunan, mga droplet sa paghinga at mga kontaminadong bagay, ayon sa WHO.