MANILA – Inilahad ng Commission on Audit (COA) nitong Miyerkules na ang ulat sa pag-audit nito ay hindi nagpapahiwatig ng “overpricing” sa pagbili ng mga personal protective equipment (PPE) at iba pang mga supply ng Covid-19 na ginawa ng Department of Budget and Management-Procurement Service (PS- DBM).
Inihayag ni COA Chairman Michael Aguinaldo sa pagdinig ng House Committee on Good Government and Public Accountability na ang mga natuklasan ay nakatuon sa pamamahala ng imbentaryo ng PS-DBM at hindi tungkol sa sinasabing overpricing sa mga supply ng medikal.
“Wala po sa COA report ng PS-DBM ang statement na may overpricing. There’s no statement to that. The observation is related more to inventory management than overpricing. So hindi po tama na sabihin na ang COA ang nagsabi na may overprice kasi wala pong sinabing ganun doon sa report,” isinaad ni Aguinaldo.
Na-flag ng COA ang DOH dahil sa paglipat ng PHP42.4 bilyong halaga ng pondo sa PS-DBM para sa pagkuha ng mga supply ng Covid-19.
Sa pagsisimula ng pandemiya ng Covid-19 noong nakaraang taon, iginawad ng PS-DBM ang mga kontrata ng Pharmally Pharmaceuticals Corporation na nagkakahalaga ng PHP8.68 bilyon para sa pagbili ng PPE at mga test kit, na itinuturing na “overpricing”.
Inangkin ng dating direktor ng PS-DBM at ngayon ang deputy na si Ombudsman Warren Liong sa parehong pagdinig na ang mga suplay ng medikal ay hindi sumobra sa presyo, at binanggit na ang mga presyo ay mas mababa kaysa sa iminungkahing presyo ng tingi ng Department of Health.
“Overpriced ba talaga ang PPEs na binibili ng gobyerno noong 2020? Hindi po. Dahil tumaas ang presyo ng face masks noong panahon ng pandemya, naglagay po ang DOH ng suggested retail price, so price freeze it was placed at PHP28. Ang halaga po ng binili ng gobyerno ay PHP27.72, somewhere actually lower,” wika ni Liong.
Walang ghost deliveries, walang korapsyon
Walang “ghost deliveries” sa mga medikal na suplay, ayon kay Liong, na nagsabing ang Pharmally ay mayroon nang humigit-kumulang 500,000 na mga surgical masks.
“Their face masks were readily available. In my presentation, I showed the deliveries of other suppliers as well when they were delivered to show that lahat ng binili po natin were delivered,” aniya.
Mayroon ding isang inspection certificate and acceptance report (ICAR) upang maipakita na ang mga suplay ng Covid-19 ay naihatid, ayon sa kanya.
“Our system is made pursuant to RA (Republic Act) 9184, so ayaw po niya pumayag kami na walang ICAR,” sabi niya.
Samantala, inaangkin ng supervising auditor ng Department of Health (DOH) na si Rhodora Ugay, na hindi binanggit sa ulat ng COA ang ahensya ng kalusugan para sa katiwalian, overpricing, o ghost deliveries.
Ayon kay Ugay, simpleng kinilala ng ulat ang paglipat ng mga pondo sapagkat hindi na kailangan ng memorandum of agreement o supporting documents, tulad ng likidasyon ng mga nakabinbing pagkuha.
Sumusunod sa umiiral na mga batas
Inihayag ni Aguinaldo na ang proseso ng emergency procurement ay naaayon sa umiiral na mga batas tulad ng Republic Act (RA) 9184 o ang Government Procurement Reform Act, Government Procurement Policy Board (GPPB) issuances, at iba pa sa RA 11469 ng Bayanihan hanggang sa Heal As One Act.
“Under the law, Bayanihan 1, the President was authorized to procure expeditiously as an exemption from [RA] 9184 and related laws. But nonetheless, the DBM, and I’m guessing the Office of the President as well, agreed to apply the rules on emergency procurement with perhaps little modifications, which is reflected in the GPPB circular 01-2020,” giit ni Aguinaldo.
“While they could have done away with that, because siguro pandemic tayo, and Congress saw fit that a President should have that authority to procure as expeditiously as possible, there seems to have been an effort to put some order in the procurement process by applying emergency procurement rules as reflected in the GPPB circular of April 6, 2020,” dagdag niya.
Bilang isang pagbubukod sa RA 9184 at iba pang naaangkop na batas, ang gobyerno ay maaaring kumuha ng mga PPE gears at iba pang mga medikal supplies “sa pinakamabilis na paraan” sa ilalim ng Bayanihan Act.
Pinapayagan din ng batas ang “emergency” negotiated procurement sa panahon ng kalamidad, o sa gitna ng kalamidad na gawa ng tao o iba pang mga kaso kung saan kinakailangan ang agarang aksyon.
Nagpahayag ang mga Senador ng pag-aalala noong nakaraang linggo tungkol sa kung bakit nakuha ng Pharmally ang karamihan ng mga kontrata ng gobyerno para sa mga supply ng medikal na Covid-19, sa kabila ng pagkatatag ng kumpanya sa anim na buwan lamang bago ang pandemiya.
Ang Pharmally ay nakarehistro noong Setyembre 2019 kasama ang Securities and Exchange Commission na may kapital na PHP625,000.
