
MANILA — Mukhang hindi lahat ng nasa Senado ay sumusuporta sa Charter change. Binanggit ni Senador Cynthia Villar na may posibilidad na pitong senador, kabilang ang kanyang sarili at apat na kaalyado ni Pangulong Marcos, ang maaaring tutulan ang panukalang pag-amyenda sa ilang economic provisions ng Konstitusyon.
“They claim they are only after the economic provisions. But when they open up the Constitution, nobody can stop them from changing other provisions, including the political portions. That’s not good,” sinabi ni Villar noong weekend.
Nauna rito, sinabi ni Senate Minority Leader Aquilino Pimentel III na siya at hanggang walong iba pang mga senador ay nagpasya na bumoto laban sa Resolution of Both Houses 6 (RBH6) – na naglalayong amyendahan ang mga piling probisyon sa ekonomiya ng 1987 Constitution – at kabilang sa mga tiyak na haharang. ang pagpasa nito ay ang Senate Deputy Minority Leader Risa Hontiveros.
Sa halip na amyendahan ang Konstitusyon, sinabi ni Villar na nais ng mga business group na pagtuunan ng pansin ng gobyerno ang epektibong pagpapatupad ng kadalian ng paggawa ng batas sa negosyo at pagtugon sa problema ng katiwalian.
“I have talked to other businessmen. Actually, what they want is the ease of doing business and less corruption,” wika ni Villar.
Nanindigan siya na ang patuloy na panukalang amyendahan ang ilang partikular na probisyon sa ekonomiya ng Konstitusyon ay hindi talaga makakaapekto sa ekonomiya, at binanggit na ang mga pagsisikap na pahusayin ang ekonomiya ng bansa ay maaaring matugunan sa pamamagitan ng batas.
Sinang-ayunan ni Pimentel si Villar na makakatulong ang gobyerno sa pagpapabuti ng buhay ng mga Pilipino nang hindi na kailangan pang amyendahan ang Konstitusyon.
Maari aniyang magpasimula ang pamahalaan ng mga programa para isulong ang paglaban sa katiwalian, tiyakin ang kadalian ng pagnenegosyo, pagbutihin ang produksyon ng pagkain upang matugunan ang inflation, ayusin ang edukasyon ng mga kabataan upang sila ay maging handa sa hinaharap, mapababa ang gastos sa kuryente at mapangalagaan ang matatanda, retirado, at mga taong may kapansanan.
“We have noticed that this already leads to a big change towards the progress of Filipino life. There is no need for constitutional amendments,” wika ni Pimentel.
Idinagdag niya na dapat ding tiyakin ng gobyerno ang isang napaka-transparent na proseso ng badyet.
Sinabi ni Senate President Juan Miguel Zubiri na kailangan ng RBH6 ang mga boto ng three-fourths o 18 sa 24 na senador upang makapasa bago ito maisumite sa isang bicameral conference, at sa huli, sa isang plebisito para sa pag-apruba ng mga tao.
Ang mga eksperto sa technical vocational at private education sector ay iimbitahan sa susunod na linggong pampublikong pagdinig ng Senate subcommittee sa constitutional amendments na tumutugon sa panukala para sa Charter change, ani Sen. Sonny Angara.
Sinabi ni Angara, na inatasang magsagawa ng mga pagdinig sa RBH6, na ilang personalidad at eksperto, mula sa technical-vocational (tech voc) at private education sector, ang inimbitahan sa pagdinig bukas.
Ang subcommittee ni Angara ay nagsagawa ng tatlong pampublikong pagdinig, at ang unang pagdinig ay may mga legal na luminary na may iba’t ibang opinyon sa RBH6. Ang ikalawang pagdinig ay dinaluhan ng mga executive ng negosyo, at ang pangatlo ay nilahukan ng mga pribadong institusyon ng edukasyon.
Nauna rito, ikinatuwa ni Zubiri ang pahayag ni Commission on Elections Chairman George Garcia na ang poll body ay pumapayag na magdaos ng plebisito sa mga pagbabago sa Charter kasabay ng 2025 midterm elections.
Sa katunayan, binanggit ng pangulo ng Senado na napakalaki ng P13 bilyon ang matitipid kung pagsabayin ang plebisito sa halalan sa susunod na taon, isang malaking halaga na maaaring gamitin sa ibang lugar para sa kapakanan ng mga Pilipino.