MANILA – Nagpahayag ng suporta si Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. sa panukalang mag-alok ng “ladderized” program para sa mga nars.

Ito, matapos isulong ang panukalang ladderized program sa kanyang pakikipagpulong sa mga miyembro ng Private Sector Advisory Council (PSAC) sa Palasyo ng Malacañang sa Maynila noong Huwebes.

Tinalakay ni Marcos at ng PSAC ang mga hamon na kinakaharap ng sektor ng kalusugan ng Pilipinas, partikular ang paglabas ng mga nars at iba pang propesyonal sa kalusugan.

Sinabi ni Marcos na ang panukala ay makakatulong na palakasin ang sektor ng kalusugan ng bansa at tugunan ang sinasabing “brain drain,” o ang pag-alis ng mga propesyonal sa bansa para sa mas magandang suweldo o kondisyon ng pamumuhay.

“I like the ladderized idea for the nurses because that’s really becoming a problem – the brain drain that we are suffering,” wika ni Marcos sa pulong, na sinipi ng Presidential News Desk (PND). “They are so good everybody wants them, and they are willing to pay for it, and we are not, or we’re not able. So we have to come up with some strategies for that.“

Ayon sa inilabas na PND, si Health officer-in-charge Undersecretary Maria Rosario Vergeire ang nagbanggit ng ladderized program sa pakikipagpulong ni Marcos sa PSAC.

Sinabi ni Vergeire na ang University of the Philippines-Manila at mga piling local government units (LGUs) ay nagpapatupad na ng ladderized program.

“So this ladderized program, there is this counterpart with local government. So we now have a couple of local governments that we have piloted this with. But of course, this would be – eventually para makapag-produce tayo nang madami,” wika ni Vergeire.

Sa ilalim ng programa, nag-aalok ang UP Manila ng dalawang taong iskolarship para sa mga midwife na babalik sa komunidad upang maglingkod pagkatapos ng kurso. Kapag nakakuha sila ng karanasan, bumalik sila sa UP Manila para mag-aral ng nursing sa loob ng dalawang taon.

Iminungkahi din ng pinuno ng PSAC Healthcare na si Paolo Maximo Borromeo na i-tap ang Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) upang tumulong sa pagtugon sa mga isyu sa sektor ng kalusugan, sinabi ng PND.

Ito, tulad ng sinabi ni Borromeo na ang TESDA ay nag-aalok ng anim na buwang kursong nursing aide na nagbubunga ng mga nagtapos na maaaring ma-deploy sa mga ospital pagkatapos ng ilang buwan.

“What the hospitals do is they train them further, another 30 days to do IG, to do phlebotomy, or ‘yung (the) nasal – NGT. And it improves the ratio of beds that nurses [are] able to do in hospitals. Quick win like that is easy to do if you can encourage more nursing aides,” wika ni Borromeo.

Magbigay ng mga iskolarsip, mas magandang suweldo

Sa pagkilala sa mga problemang dulot ng brain drain sa sektor ng kalusugan, iminungkahi din ni Marcos na mag-alok ng scholarship sa mga medical practitioner para iwasan nilang isaalang-alang ang pagtrabaho sa ibang bansa para sa mas magandang oportunidad.

Sinabi ni Marcos na ang pagbibigay ng scholarship ay makakatulong sa mga doktor, nars, at medical practitioners na manatili sa bansa.

Iminungkahi rin ni Borromeo ang institusyonalisasyon ng mga nursing aides at nurse practitioners sa pamamagitan ng pag-amyenda sa Republic Act 9173 o ang Philippine Nursing Act.

Dapat aniyang may mga probisyon na magtataas ng suweldo at magbibigay ng benepisyo para sa mga nars.

Sa kasalukuyan, ang mga nars na nagtatrabaho sa mga ospital ng gobyerno ay nakakakuha ng mas mataas na suweldo kaysa sa mga nagtatrabaho sa pribadong sektor.

Sinabi ng PSAC na ang gobyerno ay maaaring gumawa ng isang patakaran na nag-uutos ng pantay na suweldo para sa mga nars mula sa publiko at pribadong sektor.

Mayroong humigit-kumulang 617,000 mga lisensyadong nars sa bansa, na may 28 porsiyento o 172,000 sa kanila ay nagtatrabaho sa parehong pampubliko at pribadong pasilidad ng kalusugan, ayon sa datos mula sa Department of Health.

Limampu’t isang porsyento o 316,000 lisensyadong nars ang lumipat na, habang 21 porsyento ay nagtatrabaho sa ibang mga lugar maliban sa pangangalaga sa kalusugan.

‘Quick wins’

Ang iba pang mabilisang panalo ay binanggit din sa pulong, ayon sa PND release.

Kabilang dito ang iminungkahing pagbuo ng vaccine procurement plan para sa mga bagong variant ng coronavirus at monkeypox, ang paggawa ng pag-aaral sa mga posibilidad ng paggawa ng lokal na bakuna, at isang third-party na pagsusuri ng Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth), isinaad ng PND.

Kasama rin sa mga pag-uusap ang institutionalization ng ladderized nurse categories na may ascending skills sets, piloting telehealth sa geographically isolated and disadvantaged areas (GIDA) at iba pang LGU PPPs para sa capacity building, at muling pagbisita sa regulatory requirements para sa partisipasyon ng pribadong sektor sa Universal Health Coverage (UHC).

Sinabi ng PND na tinalakay din ang pagtatatag ng LGU Performance-Driven Incentive Plan, ang pag-commission ng isang pag-aaral upang suriin at ganap na gawing digital ang Food and Drug Administration, at ang pagpapabuti ng kamalayan ng pangkalahatang publiko sa mga generic na gamot.